තමෝ තම පරායන සුත්‍ර දේශනාව

චත්තාරෝ මේ භික්ඛවේ පුග්ගලා සන්තෝ සංවිජ්ජමානා ලෝකස්මිං. කතමේ චත්තාරෝ? තමෝ තම පරායනෝ , තමෝ ජෝති පරායනෝ , ජෝති තම පරායනෝ , ජෝති ජෝති පරායනෝති .

මහණෙනි , මෙලොව පුද්ගලයෝ සතර දෙනෙක් දක්නට ලැබෙති.කවර සතර දෙනෙක් ද යත් ?

1.   අඳුරෙන් අඳුරට යන පුද්ගලයා 

2.   අඳුරෙන් ආලෝකයට යන පුද්ගලයා

3.   ආලෝකයෙන් අඳුරට යන පුද්ගලයා

4.   ආලෝකයෙන් ආලෝකයට යන පුද්ගලයා

මෙම සුත්‍ර දේශනාව පසේනදී කොසොල් රජතුමා අරභයා බුදුරජාණන් වහන්සේ විසින් දේශනා කරන ලදී. බුදු රජාණන් වහන්සේ විසින් දේශනා කරන ලද ධර්මය ප්‍රධාන වශයෙන් විනය පිටකය , සුත්‍ර පිටකය හා අභිධම්ම පිටකය යනුවෙන් පිටකත්‍රයකට බෙදා වෙන්කර ඇත. බුදු රජාණන් වහන්සේ විසින් දේශනා කරන ලද ධර්ම කොට්ඨාසය ස්ඛන්ධ වශයෙන් 82000 ක් වෙති.  විවිධ මහරහත්  , රහතන් වහන්සේලා විසින් දේශනා කරන ලද ධර්ම කොට්ඨාසය ස්ඛන්ධ වශයෙන් 2000 ක් පමණ වෙති.  සියල්ල ස්ඛන්ධ වශයෙන් 84000 වෙති. සමස්ථ ධර්ම කොට්ඨාසයෙන් සතරෙන් එකක් විනය පිටකයට ද තවත් සතරෙන් එකක් සුත්‍ර පිටකයට ද ඉතිරි කොටස අභිධම්ම පිටකයට ද අයත් වෙති. එසේ ගත්විට සූත්‍ර පිටකයට අයත් සුත්‍ර සංඛ්‍යාව ආසන්න වශයෙන් 21000 පමණ වෙති .  ප්‍රථම ධර්ම සංඝායනාවෙහිදී මහා කාශ්‍යප මහරහතන් වහන්සේගේ මූලිකත්වයෙන් විනයධර භික්ෂූන් අතර අග තැන්පත් වූ උපාලි මහරහතන් වහන්සේ හා ධර්ම භාණ්ඩාගාරික ආනන්ද මහරහතන් වහන්සේ ඇතුළු තෝරාගත් 500 මහරහතන් වහන්සේලා සමග කරන ලද පංචසතික නම් ප්‍රථම ධර්ම සංඝායනාවෙහිදී මෙම පර්යාප්ති ධර්මය කොට්ඨාස තුනකට බෙදා දක්වන ලදී .  එසේ බෙදා දැක්වීමේදී අකුරු 8 ක් පදයකි .  පද සතරක් ගාථාවකි. ගාථාවකට අකුරු 32 කි .ගාථාවක් යනු ග්‍රන්ථයකි. ග්‍රන්ථ 250 ක් බණවරකි .  බණවරකට අකුරු 8000 කි......   සුත්‍ර දේශනා වල අඩංගුවන ධර්ම කාරණා අනුව බෙදා දක්වන්නේ නැතුව සුත්‍ර දේශනාවේ දිග අනුව බෙදා දක්වා තිබේ . එසේ බෙදා දැක්වීමේ දී සුත්‍රයේ ප්‍රමාණයෙන් දිගම සුත්‍ර දේශනා 34 ක් හමු වූ අතර එය දීඝ නිකාය  යනුවෙන් නම් කරන ලදී . මධ්‍යම ප්‍රමාණයේ සුත්‍ර 152 මජ්ඣිම නිකාය යනුවෙන් ද කෙටි සුත්‍ර සංයුක්ත නිකාය වශයෙන් 7762 ක් ද සුත්‍රයක් තුල අඩංගු ධර්ම කාරණා වැඩිවන පිළිවෙලට සුත්‍ර 9952 ක් සුත්‍ර අංගුත්තර නිකාය වශයෙන් ද සෙසු කොට්ඨාසය ඛුද්දක නිකාය ලෙසින් ද ගන්න ලදී. එය ධර්ම ග්‍රන්ථ 15 කි.  සංයුක්ත නිකාය ප්‍රධාන වශයෙන් කොටස් 05 කට බෙදා ඇත. සගාථ , නිදාන , ඛන්ධක , සළායතන , මහා වර්ගය යනුවෙන් වර්ග කර ඇත . බණවර 100 කි .එහි සගාථ වර්ගයට අයත් කෝසල සංයුක්තයේ එන ප්‍රථම සුත්‍ර දේශනාව  '' තමෝ තම පරායන '' සුත්‍ර දේශනාවයි.

මෙම සුත්‍ර දේශනාවෙහිදී බුදු රජාණන් වහන්සේ විසින් සම්මුති ධර්මයන් තුල පිහිටා සියලුම ලෝක සත්ත්වයා කොටස් 4 කට බෙදා දක්වා තිබේ. 

1. තමෝ තම පරායන පුද්ගලයා.

  තමෝ තම පරායන පුද්ගලයා නම් අඳුරෙන් අඳුරට යන පුද්ගලයා ය. මෙහි අඳුර යනු හිරු සඳු යන දෙදෙනාගේ හෝ වෙනත්යම් කිසි කෘතීම ආලෝකයක්  නොමැති අන්ධකාර ස්වභාවයකින් අන්ධකාර ස්වභාවයකට යාම නොවේ . මෙහි අඳුර යනු දුක උරුම කොට පැවැත්ම යි. එනම් මෙලොව යම් කිසි තැනැත්තෙක් ඉතා දුක සේ ආහාරපාන - ඉදුම් හිටුම් - වස්ත්‍රාභරණ හා බෙහෙත් හේත් ආදිය ලබන තැනැත්තෙක් වෙයි. මුලික මනුෂ්‍ය   උවමනාවන්  හරි හැටි ලබා ගැනීම ඔහුට ඉතාමත් දුෂ්කර කටයුත්තක් වෙයි .  මෙසේ දුක සේ තම ජීවිතය ගත කරන ඔහු ඉතා පහත ය යි සම්මතයෙහි පවත්නා සැඩොල් කුලයක හෝ වැදි කුලයක හෝ කසල ශෝදක කුලයක උත්පත්තිය ලබයි. සමාජය තුල ඔහු නිරන්තරයෙන්ම කොන් කරන ලද පුද්ගලයෙකු වෙයි. හින ය යි සම්මත කොට දුක් සහිත දිවි පැවතුම් ඇත්තෙකු බවට පත් වෙයි. . රුප සම්පත්තියෙන් ද හෙතෙම අවමානයට පාත්‍ර වූ තැනැත්තෙකු වෙයි. අවලස්සන රූපයකට හිමිකම් කීම බොහෝවිට මොහුගේ ලක්ෂණය යි. බොහෝ දෙනා දකින්නට පවා අකමැති ආකාරයේ රුපයකින් යුක්ත අයෙකු වේ. 

එසේම ඔහු ලෝකය තුල යම් සැපතක් ය යි සම්මත පංචකාමයක් වෙත් ද එම    පංචකාමයන් ලබා ගැනීම පිණිස සිත - කය - වචනය යන තුන් දොර මෙහෙයවා විවිධ වූ පාපයන් / අකුසලයන් සිදු කරන්නා වූ පුද්ගලයෙකු වේ. එසේ සිත - කය - වචනය යන තුන්දොරින් අකුසල් සිදු කොට මරණින් මතු දුකින් යුක්ත වූ විවසව පතිත වන්නාවූ සතර අපාය ආදී නපුරු ස්ථානයන්හි උපත ලබයි. මෙසේ දුකට පත්ව නැවතත් භයංකර වූ තවත් දුකකට පත්වන පුද්ගලයෙකු බවට පත් වේ.

2. තමෝ ජෝති පරායන පුද්ගලයා.

තමෝ ජෝති පරායන පුද්ගලයා නම් අඳුරෙන් ආලෝකයට යන පුද්ගලයා ය. එනම් මෙලොව යම්කිසි තැනැත්තෙක් ඉතා දුක සේ ආහාරපාන - ඉදුම් හිටුම් - වස්ත්‍රාභරණ හා බෙහෙත් හේත් ආදිය ලබන තැනැත්තෙක් වෙයි. මුලික මනුෂ්‍ය අවශ්‍යතාවත්  හරි හැටි ලබා ගැනීම ඔහුට ඉතාමත් දුෂ්කර කටයුත්තක් වෙයි. මෙසේ දුක සේ තම ජීවිතය ගත කරන ඔහු ඉතා පහත් ය යි සම්මතයෙහි පවත්නා සැඩොල් කුලයක හෝ වැදි කුලයක හෝ කසල ශෝදක කුලයක උත්පත්තිය ලබයි. සමාජය තුල ඔහු නිරන්තරයෙන්ම කොන් කරන ලද පුද්ගලයෙකු වෙයි. හින ය යි සම්මත කොට දුක් සහිත දිවි පැවතුම් ඇත්තෙකු බවට පත් වෙයි. රුප සම්පත්තියෙන් ද හෙතෙම අවමානයට පාත්‍ර වූ තැනැත්තෙකු වෙයි. අවලස්සන රූපයකට හිමිකම් කීම බොහෝවිට මොහුගේ ලක්ෂණය යි. බොහෝ දෙනා දකින්නට පවා අකමැති ආකාරයේ රුපයකින් යුක්ත අයෙකු වේ.

ඉතා දුකසේ තම ජීවිකාව ගතකරන ඔහු එනමුත් දුකසේ නමුත් තමා සන්තක දෙයින් දන් දෙයි. දන් දීම පිණිස තම සිත තුල නිරන්තර කැමැත්ත ඇතිකර ගනී. එහි යහපත් බවම කියයි. අගය කරයි. නැවත නැවත එහි සමාදන් වීම හෝ ගුණ කීම සිදු කරයි. සීලාදී ගුණධර්ම ආරක්ෂා කරයි. සීලාදී ගුණධර්ම ආරක්ෂා කිරීම පිණිස නිරන්තර කැමැත්ත ඇතිකර ගනී.  එහි යහපත් බවම කියයි. අගය කරයි. නැවත නැවත එහි සමාදන් වීම හෝ ගුණ කීම සිදු කරයි. නිතර නිතර භාවනාමය කටයුතු සිදු කිරීම පිණිස  තම සිත තුල නිරන්තර කැමැත්ත ඇතිකර ගනී. එහි යහපත් බවම කියයි. අගය කරයි. නැවත නැවත එහි සමාදන් වීම හෝ ගුණ කීම සිදු කරයි. මෙසේ දුක සේ නමුත් තමන්ට හැකි පරිද්දෙන්  පින් / කුසල් සිදු කොට සැපයෙන් යුක්ත වූ ස්වර්ග සම්පත් ලබන්නෙකු බවට පත් වේ.  

3. ජෝති තම පරායන පුද්ගලයා.

ජෝති තම පරායන පුද්ගලයා නම්  ආලෝකයෙන් අඳුරට  යන පුද්ගලයා ය. එනම් මෙලොව යම්කිසි තැනැත්තෙක් පොහොසත් මහත් ධනය ඇති -  ආහාරපාන - ඉදුම් හිටුම් - වස්ත්‍රාභරණ හා බෙහෙත් හේත් ආදිය සුලභව ලබන තැනැත්තෙක් වෙයි. මහත් භව භෝග සම්පත් ඇති - බොහෝ රන් රිදී ඇති - බොහෝ දේපල ඇති - ධන ධාන්‍ය ඇති මහාසාර කුලයක හෝ උපදී. ඔහු සුරූපී දැකුම්කලු පහදින්නා වූ උතුම් වූ රුප සම්පත්තියකින් යුක්ත වූ තැනැත්තෙකු වේ.

එසේම ඔහු ලෝකය තුල යම් සැපතක් ය යි සම්මත පංචකාමයක් වෙත් ද එම පංචකාමයන් තව තවත් ලබා ගැනීම පිණිස සිත - කය - වචනය යන තුන් දොර මෙහෙයවා විවිධ වූ පාපයන් / අකුසලයන් සිදු කරන්නා වූ පුද්ගලයෙකු වේ. එසේ සිත - කය - වචනය යන තුන්දොරින් අකුසල් සිදු කොට මරණින් මතු දුකින් යුක්ත වූ විවසව පතිත වන්නාවූ සතර අපාය ආදී නපුරු ස්ථානයන්හි උපත ලබයි. මෙසේ සැපට  පත්ව නැවතත් භයංකර වූ තවත් දුකකට පත්වන පුද්ගලයෙකු බවට පත් වේ.

4. ජෝති ජෝති පරායන පුද්ගලයා.

ජෝති තම පරායන පුද්ගලයා නම්  ආලෝකයෙන් අඳුරට  යන පුද්ගලයා ය. එනම් මෙලොව යම්කිසි තැනැත්තෙක් පොහොසත් මහත් ධනය ඇති -  ආහාරපාන - ඉදුම් හිටුම් - වස්ත්‍රාභරණ හා බෙහෙත් හේත් ආදිය සුලභව ලබන තැනැත්තෙක් වෙයි. මහත් භව භෝග සම්පත් ඇති - බොහෝ රන් රිදී ඇති - බොහෝ දේපල ඇති - ධන ධාන්‍ය ඇති මහාසාර කුලයක හෝ උපදී. ඔහු සුරූපී දැකුම්කලු පහදින්නා වූ උතුම් වූ රුප සම්පත්තියකින් යුක්ත වූ තැනැත්තෙකු වේ.

ඉතා සැපසේ තම ජීවිකාව ගතකරන ඔහු සැපසේ නමුත් තමා සන්තක දෙයින් දන් දෙයි. දන් දීම පිණිස තම සිත තුල නිරන්තර කැමැත්ත ඇතිකර ගනී. එහි යහපත් බවම කියයි. අගය කරයි. නැවත නැවත එහි සමාදන් වීම හෝ ගුණ කීම සිදු කරයි. සීලාදී ගුණධර්ම ආරක්ෂා කරයි. සීලාදී ගුණධර්ම ආරක්ෂා කිරීම පිණිස නිරන්තර කැමැත්ත ඇතිකර ගනී.  එහි යහපත් බවම කියයි. අගය කරයි. නැවත නැවත එහි සමාදන් වීම හෝ ගුණ කීම සිදු කරයි. නිතර නිතර භාවනාමය කටයුතු සිදු කිරීම පිණිස  තම සිත තුල නිරන්තර කැමැත්ත ඇතිකර ගනී. එහි යහපත් බවම කියයි. අගය කරයි. නැවත නැවත එහි සමාදන් වීම හෝ ගුණ කීම සිදු කරයි. මෙසේ සැප  සේ නමුත් තව තවත්   පින් / කුසල් සිදු කොට සැපයෙන් යුක්ත වූ ස්වර්ග සම්පත් ලබන්නෙකු බවට පත් වේ.  

මෙසේ බුදු රජාණන් වහන්සේ විසින් මෙලොව පුද්ගලයන් සතර දෙනෙකු දක්නට ලැබෙන බව දේශනා කොට තිබේ.

මෙයින් තමෝ ජෝති පරායන හා ජෝති ජෝති පරායන පුද්ගලයන් අගය කොට තිබේ. 

ඇරැව්වල සුධම්ම හාමුදුරුවෝ.

sudhamma_2009@yahoo.com