Powered By Blogger

Saturday, May 26, 2012



සුත්‍ර සාකච්ඡාව - ASLBV                                                                               tute – 02.


01.ඉත්ථිරූප පරියාදාය සූත්‍රය.

( සූත්‍ර පිටකය. අංගුත්තර නිකාය. එකක නිපාතය.චිත්තපරියාදාන වර්ගය. 1.1.1. 2550 බු.ජ.ත්‍රි.පිටුව - 01/02)
පද විග්‍රහය 

එවං මේ සුතං :-

                        ‘මා විසින් මෙසේ අසන ලදී ’ යනු එහි අර්ථය යි. මෙහි එවං යනු නිපාත පදයකි. මේ යනු නාම පදයකි. සුතං යනු ක්‍රියාව යි.

Ø  ධර්ම විනය තුල ‘එවං’ පදය අර්ථ කිහිපයක් ගෙනහැර දැක්වීම සඳහා භාවිතා කර තිබේ.

·        උපමාවන් විග්‍රහකර දැක්වීමට
‘ එවං ජාතේන මච්චේන කත්තබ්බං කුසලං බහුං ... ’ යන තැන්හි උපමාව ගෙනහැර දැක්වීම පිණිස එවං පදය භාවිතා කර තිබේ.
·        උපදේශය ගෙනහැර දැක්වීමට
‘එවං අභික්කමිතබ්බං ...’ යන තැන්හි උපදේශය ගෙනහැර දැක්වීම පිණිස එවං පදය භාවිතා කර තිබේ.
·        සතුට ප්‍රකාශ කිරීමට
‘එවමේතං භගවා එවමේතං සුගත ...’ යන තැන්හි සතුට ප්‍රකාශ කිරීම පිණිස එවං පදය භාවිතාකර තිබේ.
·        ගැරහීම සිදු කිරීමට
‘එවමෙව පනායං වසලී යස්මිං වා තස්මිං වා තස්ස මුණ්ඩකස්ස සමනකස්ස වණ්ණං භාසති ...’ යන තැන්හි ගැරහීම සිදුකිරීමට එවං පදය භාවිතා කර තිබේ.

·        වචන පිළිගැනීම සිදුකිරීමට
‘එවම්භන්තෙති ඛෝ තේ භික්ඛූ පච්චස්සෝසුං භගවා... ’ යන තැන්හි වචන පිළිගැනීම දැක්වීමට එවං පදය භාවිතා කර ඇත.
·        ආකාරය දැක්වීමට
‘එවං ඛෝ අහං භන්තේ භගවතා ධම්මං දේසිතං අජානාමි ...’ යන තැන්හි ආකාරය දැක්වීමට එවං පදය භාවිතා කර ඇත.
·        නිදර්ශණයන් දැක්වීමට
‘ ඒවඤ්ච වදෙහි සාධු කිර භවං ආනන්දෝ යෙන සුභස්ස මානවස්ස ... ’ යන තැන්හි නිදර්ශනයන් දැක්වීමට එවං පදය භාවිතාකර ඇත.
·        අවධාරණය කර දැක්වීමට
‘තං කිං මඤ්ඤ කාලාමා ඉමේ ධම්මා කුසලා වා අකුසලා වාති. අකුසලා භන්තේ  ෴ පෙ ෴  කතං වෝ එත්ත හොතීති සමත්තා භන්තේ සමාදින්නා අහිතාය දුක්ඛාය සංවත්තන්ති එවං නො එත්ත හොති ’ යන තැන්හි අවධාරණය කර දැක්වීමට එවං පදය භාවිතාකර ඇත.

නමුත් මෙහිදී ‘ ආකාරය ’ පිළිබඳව හැගවීමට එවං පදය භාවිතා කර ඇත. එනම්, නොයෙක් න්‍යායන්ගෙන් දක්ෂ වූ , විවිධ අදහස් වලින් හටගත් අර්ථ ව්‍යංජනයන්ගෙන් යුක්ත වූ , විවිධ පෙළහර ඇති තමන්ගේ භාෂාවන්ට අනුරූප පරිද්දෙන් තමන්ගේ ශ්‍රවණ පථයට එන්නා වූ ඒ භාග්‍යවතුන් වහන්සේගේ වචන සර්වාකාරයෙන් දැනගැනීමට කවරෙකු නම් සමත් වේද ? එබැවින් මා විසින් බුදුරජාණන් වහන්සේගේ වචනය මෙසේ අසා දැනගන්නා ලදී. පිළිගන්නා ලදී. එසේම මෙය වනාහි මා විසින් අවබෝධ කරන ලද්දක නොවේ. බුදුරජානන් වහන්සේලාගේ දේශනාවම ය.

Ø  එසේම ධර්මය තුල ‘මේ ’ යන පදය සඳහා අර්ථ 3 ක් ගෙනහැර දක්වා ඇත.

·        මා විසින්
‘ ගාතාභිගීතං මේ අභෝජනෙයියං ....’ යන තැන්හි මා විසින් යැ යි දැක්වීමට මේ පදය භාවිතා කර ඇත.
·        මට
‘සාධු මේ භන්තේ භගවා සංඛිත්තේන ධම්මං දෙසෙතු ... ’ යන තැන්හි මට යැ යි දැක්වීමට මේ පදය භාවිතා කර ඇත.
·        මගේ
‘ධම්මදායාදා මේ භික්ඛවේ භවං... ’ යන තැන්හි මගේ යැ යි දැක්වීමට මේ පදය භාවිතා කර ඇත.
Ø  තවද , ධර්මය තුල ‘සුතං’ යන පදය පහත අර්ථ දැක්වීමට භාවිතා කර ඇත.

·        ගමන දැක්වීමට
‘සේනාය පසුතෝ ... ’ යන තැන්හි ගමන් විලාසය දැක්වීමට සුත පදය භාවිතා කර ඇත.

·        ප්‍රකට බව දැක්වීමට
‘සුතධම්මස්ස පසුතෝ ... ’ ප්‍රකට ධර්මයාගේ යන අර්ථය දැක්වීමට සුත පදය භාවිතා කර ඇත.

·        තෙත් වූ නොතෙත් වූ අර්ථය දැක්වීමට
‘අවස්සුතානවස්සුතස්ස ... ’ යන තැන්හි තෙත් වූ නොතෙත් වූවහුගේ යන අර්ථය දැක්වීමට සුත පදය භාවිතා කර ඇත.
·        රැස්කළ අර්ථය දැක්වීමට
‘ තුම්හෙහි පුඤ්ඤං පසුතං අනප්පකං... ’ යන තැන්හි රැස්කළ යන අර්ථය දැක්වීමට සුත පදය භාවිතා කර ඇත.
·        යමක යෙදුණු බව දැක්වීමට
‘යේ ධ්‍යානපසුතා ධීරා ... ’ යන තැන්හි ධ්‍යානයෙහි යෙදුණු බව දැක්වීමට සුත පදය භාවිතා කර ඇත.
·        කනින් අසා දැනගත යුතුය යන අර්ථය දැක්වීමට.
‘දිට්ඨං සුතං මුතං... ’ යන තැන්හි සෝතවිඥානයෙන් දත යුතු දේ යන අර්ථය දැක්වීමට සුත පදය භාවිතා කර ඇත.

            ‘ඒවං මේ සුතං’ යන තැනදී සුතං යන පදය ‘සොතද්වාරයෙන් අසා දැනගත් බව’ දැක්වීමට භාවිතා කර ඇත. එනම් මා විසින් බුදුරජාණන් වහන්සේ විසින් දේශනා කරන ලද ධර්මය මාගේ කනින් අසා මෙසේ දැනගන්නා ලදී.. යනුවෙන් ආනන්ද මහරහතන් වහන්සේ විසින් හැඟවීම පිණිස මෙසේ නිදාන කතාවක් වශයෙන් බොහෝ සූත්‍ර දේශණා සඳහා මෙම ඒවං මේ සුතං... යන වාක්‍යය එක් කර ඇත. එසේම තමන් වහන්සේ විසින් එසේ ධර්මය ඇසූ බවත් මෙය තමන් වහන්සේගේ දේශනාවක් නොවන බවත් මෙහිදී අවධාරණය කර දක්වා ඇත. මෙහි කර්තෘන් වහන්සේ බුදුරජාණන් වහන්සේ බවත් දැක්වීමට මෙසේ මෙම වාක්‍යය භාවිතා කර ඇත.
( වැඩි විස්තර සඳහා මනෝරථපූරණී අංගුත්තර නිකාය අටුවාව බලන්න.)

ඒකං සමයං :-

            මෙහි ‘ඒක’ යනු සංඛ්‍යා සීමාව නිර්දේශ කිරීමයි. ‘සමයං’ යනු කාලය වෙන්කර දැක්වීම යි. කවර කාලයක ද යත් : සංවත්සර , ඍතු , මාස , අර්ධ මාස , රාත්‍රී , දහවල් , පූර්වාහ්නය , මධ්‍යාහ්නය , සායාන්හය , ප්‍රථම - මධ්‍යම - පශ්චිම යාමය... යනාදී කාල අතුරින් යම් කාල පරාසයක් පිළිබඳව විස්තර කර දැක්වීම මෙහිදී සිදු කරයි. තමන් වහන්සේ විසින් කවර නම් අවස්ථාවකදී බුදුරජාණන් වහන්සේ විසින් දේශණා කරන ලද ධර්මය ශ්‍රවනය කරන ලද්දේ දැ යි මෙහිදී විස්ටර කර දක්වනු ලැබේ. බුදුරජාණන් වහන්සේගේ ජීවිතයෙහි ප්‍රකට අවස්ථා , නැතහොත් කාල පරාසයන් කිහිපයක් වෙති. එනම් , ගර්භාවක්‍රාන්තිසමය , ජාතිසමය , සංවේගසමය , අභිනිෂ්ක්‍රමණසමය , දුෂ්කරක්‍රියාසමය , මාරවිජයසමය , අභිසම්බෝධිසමය , දිට්ඨධම්මසුඛවිහාර සමය , දේශනාසමය , පරිනිර්වාණසමය යන කාල පරාසයන්ගෙන් දේශණාසමයම මෙහිදී ගණන් ගනී.

භගවා :-

            ‘භගවා’ යන පදයෙන් ගරු කිරීම දක්වනු ලැබේ. ලෝකයෙහි ගුණයන්ගෙන් යුත්  පුද්ගලයන් සේම ගුණ රහිත පුද්ගලයන් ද දක්නට ලැබේ. එසේ ගුණ ඇත්තවුන් අතරින් ද බුදුරජාණන් වහන්සේ උසස් වන්නේ ය. උසස් ගුණ ඇත්තවුන් අතරින් ශ්‍රේෂ්ඨ වන්නේ ය. දෙවි මිනිසුන් අතරින් අතිශය උසස් වූ ගුණයන්ගෙන් සමන්විත නිසා බුදුරජාණන් වහන්සේ ඉතා ගෞරවාදරයට පත වූ ශාස්තෘන්වහන්සේ කෙනෙකුන් වන්නේය. මෙම භගවා යන නාමය කිසිවෙකු විසින් හෝ තබන ලද්දක් නොවේ. බෝධි මූලයෙහිදී ලබන ලද මාර පරාජයත් සමගම , චතුරාර්යසත්‍යය අවබෝධකිරීමත් සමගම උන්වහන්සේ ලද නාමයකි. ගුණ ප්‍රකාශිත නාමයකි. මහා නිද්දේස පාලියෙහි එන පුරාභේද සූත්‍ර දේශනාවෙහිදී මෙසේ බුදුරජාණන් වහන්සේගේ ‘භගවා’ බුදුගුණය පිළිබඳව දේශණා කරන ලදී.
·        භගවාති ගාරවාධිවචානං - භගවා යනු ගෞරවය හඟවන ගෞරවාර්ථ පදයකි.
·        භග්ගරාගෝති භගවා - රාගය බිඳ විනාශ කළ බැවින් ද ,
·        භග්ගදොසොති භගවා - ද්වේෂය බිඳ විනාශ කළ බැවින් ද ,
·        භග්ගමෝහෝති භගවා - මෝහය බිඳ විනාශ කළ බැවින් ද ,
·        භග්ගදිට්ඨීති භගවා - දෘෂ්ටීන් බිඳ විනාශ කල බැවින් ද ,
·        භග්ගමානෝති භගවා - මාන්නය බිඳ විනාශ කල බැවින් ද ,
·        භග්ගතණ්හෝති භගවා -තණ්හාව බිඳ විනාශ කල බැවින් ද ,
·        භග්ගකිලේසෝති භගවා - කෙළෙසුන් බිඳ විනාශ කල බැවින් ද ,
·        භජී විභජී පටිවිභජී ධම්මරතනන්ති භගවා - ධර්මරත්නය භාග විභාග ප්‍රතිවිභාග කළ බැවින් ද ,
·        භාවානං අන්තකරෝති භගවා - භාවය කෙළවර කල බැවින් ද ,
·        භාවිතකායෝ භාවිතසීලෝ භාවිතචිත්තෝ භාවිතපඤ්ඤෝති භගවා - වඩන ලද කයක්,සීලයක්‌,සිතක්,නුවණක් ඇති බැවින් ද ,
·        භජී වා භගවා අරඤ්ඤේ වනපත්ථානි පන්තානි සේනාසනානි අප්පසද්දානි අප්පනිඝ්ඝෝසානි විජනවාතානි මනුස්සරාහසෙයියානි පටිසල්ලානසාරුප්පානිති භගවා - බුදුරජාණන් වහන්සේ අල්ප ශබ්ද ඇති අල්ප ඝෝෂා ඇති මිනිසුන් රහිත මිනිසුන්ගේ රහස් කටයුතු සඳහා සුදුසු වූ විවේකයට අනුරූප වූ වනයෙහි දුර සෙනසුන් සේවනය කරන බැවින් ද ,
·        භාගී වා භගවා චීවර පින්ඩපාත ගිලානපච්චය භේසජ්ජ් පරික්ඛාරන්ති භගවා - බුදුරජාණන් වහන්සේ සිවුරු පිරිකර පිණ්ඩපාතය බෙහෙත් ගිලන්පස ආදිය ලබන බැවින් ද බුදුරජාණන්
වහන්සේ භගවා නම් වන සේක.
(සූත්‍ර පිටකය. ඛුද්දක නිකාය. මහා නිද්දේස පාලිය. පුරාභේද සුත්‍රය.02 ගාථාව. 2550 බු.ජ.ත්‍රි.පිටුව - 288/289 )

·        ඓශ්චර්ය භාගයෙන් යුක්තවන බැවින් - යස ඉසුරින් පිරුණු බව
·        ධර්ම භාගයෙන් යුක්තවන බැවින් ද - උත්තරීතර ශීල ලෞකික ගුණ
·        යස භාග්‍ය - පිරිවර , කීර්තිය ඇති බව
·        ශ්‍රී භාග්‍ය - දෙතිස් මහා පුරුෂ ලක්ෂණයන් ඇති බව
·        කාම භාග්‍ය - තමන්ගේ හා අනුන්ගේ යහපතට කිරීමට අදහස් කරන සියල්ලම ඉටු වීම නිසා ද බුදුරජාණන් වහන්සේ භගවා නම් වන සේක.

සාවත්තියං :-

            සැවැත් නුවර යි. සාවත්ථි නම් බමුණා ධ්‍යාන වඩමින් වාසය කළ ප්‍රදේශය නිසා මෙම නම ලැබී ඇත.

විහරති :-

            මෙහි ‘වි’ යනු උපසර්ගය යි. ‘හරති’ යනු හැසිරීම යි. විහරණයන් වනාහි ප්‍රධාන වශයෙන් සතරාකාර වෙති.
·        ඉරියාපථ විහරණය
යනු සිටීම් , හිදීම් , යාම් , සැතපීම් යන සතර ඉරියව්වෙන් යම් ඉරියව්වකින් වාසය කිරීමයි. මෙහිදී වාසය කිරීම් අර්ථය ගනී.
·        දිබ්බ විහරණය
දෙවියන් යම් ආකාරයකින් වාසය කරන්නේ ද එම විහරණය යි.තවද දිව්‍ය ලෝකයන්හි වාසය කිරීමයි.
·        බ්‍රහ්ම විහරණය
බ්‍රහ්ම ලෝකයෙහි හෝ සතර බ්‍රහ්ම විහාරනයන්ගෙන් හෝ උතුම් වූ චර්යාවන්ගෙන් යුක්තවීම යි.
·        ආර්ය විහරණය
ආර්යන් වහන්සේලාගේ විහරණය යි. රහතුන් වහන්සේලාගේ සමාපත්ති සුවයෙන් කල්ගත කිරීම හෝ ධ්‍යානයන්ට සමවැදීම හෝ නිරෝධ සමාපත්තියට සමවැදීම යි.
නමුත් මෙහිදී , ඉරියාපථ විහරණයම ගෙන තිබෙන බව දත යුතුය.

ජේතවනේ :-

            ජේත නම් රජ කුමාරයාට අයත් උයනයි. එම නිසා ඔහුගේ නමින් ප්‍රසිද්ධ විය.

අනාථපිණ්ඩිකස්ස ආරාමේ :-

            අනේපිඬු සිටුතුමා විසින් ජේත නම් රාජ කුමාරයට අයත් උයන රන් කහවනු දහඅට කෝටියකට මිලට ගෙන, දහඅට කෝටියක්‌ වියදම් කොට විහාර කරවා, දහඅට කෝටියක්‌ වියදම් කොට බුද්ධ සාසනයට පූජා කරවන ලද විහාරය යි.

තත්‍ර ඛෝ භික්ඛූ ආමන්තෙසි :-

            ‘තත්‍ර’ යනු දේශනා කාලය දැක්වීමට යොදා ගත් පදය යි. බුදුරජාණන්  වහන්සේලා අකාලයෙහි ධර්මය දේශනා නොකරන සේක. සුදුසු කාලහිදීම ධර්මය දේශනා කරන සේක. ‘ ඛෝ’ යනු පද පූරණ නිපාතය යි. ‘භික්ඛූ’ යනු සංඝයා හැඟවීම යි. ‘ආමන්තෙසි’ යනු ආමන්ත්‍රණය කළේය යනු යි.

භික්ඛවෝ භාදන්තේ’ති තේ භික්ඛූ :-

            ‘භික්ඛවෝ’ යනු කරුණාව පැතිරෙන සෞම්‍ය හදවත හා නෙත් හෙළීම පෙරටු කොට ඇති මේ වචනයෙන් ඔවුන්ගේ තමන්ගේ මුවට අභිමුව කෙරෙමින් කීමට කැමැත්ත දක්වන ඒ වචනයෙන්ම ඔවුන්ගේ අසනු කැමැත්ත උපදවයි. වෙනත් දෙවි මිනිසුන් ඇති කල්හි භික්ෂූන්ම ඇමතුවේ මක් නිසා ද යත් : ජේෂ්ඨ ශ්‍රේෂ්ඨ ආසන්න සදාසන්නිහිත භාවය ඇති බැවිනි. ‘ භදන්තේ’ ගෞරව වචනය යි. ස්වාමීනි යන අර්ථය යි. බුදුරජානන් වහන්සේට ප්‍රතිආමන්ත්‍රණය කිරීමයි. ‘තේ භික්ඛූ’ බුදුරජාණන් වහන්සේගෙන් ධර්මය අසනු කැමැත්තෙන් එතනට රැස්වූ භික්ෂූන් ය.

භගවතෝ පච්චස්සෝසුං භගවා එතදවොච :-

            ‘භගවතෝ’ බුදුරජාණන් වහන්සේ. ‘පච්චස්සෝසුං’ මනාව පිළිගත් හ. ‘භගවා’ භාග්‍යවතුන් වහන්සේ ය. ‘ඒතදවෝච’ බුදුරජාණන් වහන්සේ විසින් කිවයුතු දේශණාව සිදුකල සේක.

සූත්‍ර විස්තරය
       
   සූත්‍ර නික්ෂේපයෝ සතර දෙනෙක් වෙති. එනම් බුදුරජාණන් වහන්සේ විසින් දේශණා කරන්නට යෙදුණු සියලුම පර්යාප්තිය ප්‍රධාන නික්ෂේපයන් සතරකට බෙදා දැක්විය හැකිය.

1.     අත්තජ්ඣාස දේශණා
අත්තජ්ඣාස දේශණා නම් බුදුරජාණන් වහන්සේ විසින් අනුන්ගේ ආරාධනාවකින් තොරව තමන් වහන්සේගේම අදහසට අනුව දේශණා කරනු ලබන ධර්ම කොට්ඨාසය යි. ආකඛෙය සූත්‍රය , වත්ථු සූත්‍රය , සතිපට්ඨාන සූත්‍ර දේශණා මේ සඳහා උදාහරණ වශයෙන් දැක්විය හැකිය.

2.     පරජ්ඣාස දේශණා
අනුන්ගේ අදහස , කැමැත්ත , සිත , ප්‍රාර්ථනාව , අවබෝධ කරන බව බලා අනුන්ගේ අදහස් වශයෙන් කරනු ලබන දේශනාවන් ය. දම්සක්පැවතුම් සූත්‍රය , රාහුලෝවාද සූත්‍රය උදාහරණ වශයෙන් දැක්විය හැකිය.

3.     පුච්ඡාවසික දේශණා
යම් යම් මිනිසුන් ද දෙවියන් ද බ්‍රහ්මයන් ද මේ ආදී විවිධ අය බුදුරජාණන් වහන්සේ හමුවීමට පැමිණ විවිධ ප්‍රශ්න විචාරීම සිදු කරයි. ඔවුන්ගේ ගැටළු බුදුරජාණන් වහන්සේ විසින්  විසදීම සිදු කරයි. මේ යටතට එවැනි සූත්‍ර දේශණා අයත් වේ. සංයුක්ත නිකායෙහි එන දේවතා - දේවපුත්ත සංයුක්තයන්,බොජ්ඣංග සංයුක්තය, සක්ඛපඤ්හ සූත්‍රය ... ආදිය මීට උදාහරණ වශයෙන් දැක්විය හැක.

4.     අට්ඨුප්පත්තික දේශණා
පැණනගින ලද යම් හේතුවක් නිමිතිකරගෙන බුදුරජාණන් වහන්සේ විසින් එම කරුණ පිළිබඳව අර්ථයන් විස්තරයන් ඉදිරිපත් කිරීමේ අදහසින් සිදු කරනු ලබන දේශනාවන් ය. ධම්මදායාද සූත්‍රය ,  පුත්තමංසුපම සූත්‍රය මේ සඳහා උදාහරණයන් ය.

 නාහං භික්ඛවේ :-

          ‘න’ කාරය වැළක්වීමේ අර්ථය ගෙන දෙයි. ‘අහං’ යන්නෙන් තමන් වහන්සේ දක්වාලයි. ‘භික්ඛවේ’ යනුවෙන් භික්ෂූන් වහන්සේලා ආමන්ත්‍රණය සිදු කරයි.

භික්ඛූ :-

·     භික්ඛකො’ති භික්ඛූ - පිඬු සිගා යන බැවින් භික්‍ෂුවක් නම් වේ.
·     භික්ඛාචරියං අජ්ඣූපගතෝ’ති භික්ඛූ - භික්ෂාවට පැමිණියේ භික්ෂූ නම් වේ.
·     භින්නපටධරෝ’ති භික්ඛූ - බුන් වත් දරන බැවින් භික්ෂුවක් වේ.
·     සමඤ්ඤාය භික්ඛූ - ව්‍යවහාර මාත්‍රයෙන් භික්‍ෂුවක් නම් වේ.
·     පටිඤ්ඤාය භික්ඛූ - ප්‍රතිඥා මාර්ගයෙන් භික්‍ෂුවක් නම් වේ.
·     ඒහි භික්ඛූ’ති භික්ඛූ - ඒහි භික්ෂු භාවයෙන් උපසපන් වුයේ භික්ෂූ නම් වේ.
·     තීහි සරණාගමනෙහි උපසම්පන්නෝ’ති භික්ඛූ - තිසරණය යෑමෙන් උපසපන් වුයේ භික්ෂූ නම් වේ.
·      භද්‍රෝ භික්ඛූ - භද්‍ර වූ සීලයන් රකිනුයේ භික්ෂුව නම් වේ.
·      සාරෝ භික්ඛූ - සීලාදී සාරයෙන් යුක්ත වුයේ භික්ෂූ නම් වේ.
·      සේඛෝ භික්ඛූ - හික්මෙන බැවින් භික්‍ෂුවක් නම් වේ.
·      අසේඛෝ භික්ඛූ - හික්මීම අවසන් කළේ භික්ඛූ නම් වේ.

( විනය පිටකය.පාරාජිකා පාලිය. සන්ථත බණවර. 2550 බු.ජ.ත්‍රි.පිටුව - 56/57 )

අඤ්ඤං ඒක රූපම්පි සමනුපස්සාමි:-

‘අඤ්ඤං’ යනු ස්ත්‍රී රූපයෙන් අන්‍ය වූවකි. ස්ත්‍රී රූපය හැර වෙනත් කිසිදු රුපයක් නැති බවයි. එකම රූපය ස්ත්‍රී රූපය බවයි. ‘ඒක රූපම්පි’ යනු එකම රූපය බවයි. මේ හැර වෙනත් කිසිඳු රූපයක් නොමැති බව මෙහිදී දක්වයි. ‘සමනුපස්සාමි’ යනු දැකීම යි. සමනුපස්සනාව වනාහි ප්‍රධාන වශයෙන් කොටස් 2 කට බෙදේ. එනම් ඤාණසමනුපස්සනා සහ දිට්ඨිසමනුපස්සනා යනුවෙනි. අනිත්‍යාදී වශයෙන් බැලීම ඤාණසමනුපස්සනාවයි.ආත්මාදී වශයෙන් යමෙක් යමක් දෙස බලයි ද එය දිට්ඨිසමනුපස්සනාවයි. මහණෙනි , මම සර්වඥතාඥානයෙන් බලනුයේ අන් එකම  රූපයක් නොදකිමි.

යං එවං පුරිසස්සචිත්තං පරියාදාය තිට්ඨති :-

     එනම් පුරුෂයාගේ සිත , කුසල සිත , නිර්වාණ ගාමී සිත මැඩගෙන තදින් අල්වාගෙන උපාදාන වශයෙන් ගෙන සිටින බවයි.

යථයිදං භික්ඛවේ ඉත්ථිරූපං:-    
      
‘යථයිදං’ යම් සේ ද . ‘ඉත්ථිරූපං’ යනු ස්ත්‍රී රූපය යි. ස්ත්‍රියගේ රූපය යි. මෙහිදී ස්ත්‍රියගේ රූපයම , කයම අරමුණු කොට කියනු ලැබේ. තවද යම් සේ ස්ත්‍රීන් විසින් හඳින පළදින යම්ම වස්ත්‍රාභරණාදීන් වෙත්ද පළදනා මල් මාලා ආදීහු වෙත්ද මේ සියල්ලම ස්ත්‍රී රූපය යැ යි දත යුතුය.

උදා:-

1.     මහදැළියා මානා රජුගේ දමිළ දේවී දැක සිත උමතු වූ තිස්ස තෙරුන්ගේ කථාව.
2.     සද්ධාතිස්ස මහරජුගේ අන්තප්පුරයේ තරුණිය හා ලෝවාමහාපායේ දොරටුව අසල සිටි භික්ෂූන් වහන්සේ යන දෙදෙනාම මරණයට පත්වීම.



ඇරැව්වල සුධම්ම හාමුදුරුවෝ
sudhamma@buddhism.au.com





No comments: